Δημόσιο: Νέος προσωπικός αριθμός για όλες τις συναλλαγές

Η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού φέρνει μεγάλες αλλαγές στις συναλλαγές με το Δημόσιο. Μια από αυτές είναι ότι καθιερώνεται ο προσωπικός αριθμός (ΠΑ) ως αριθμός υποχρεωτικής επαλήθευσης της ταυτότητας των φυσικών προσώπων στις συναλλαγές τους με τους φορείς του δημοσίουτομέα.

Ο Προσωπικός Αριθμός αποτελείται από δώδεκα (12) αλφαριθμητικά στοιχεία, εκ των οποίων τουλάχιστον τα εννέα (9) είναι αριθμητικά, και χορηγείται υποχρεωτικά σε κάθε φυσικό πρόσωπο που δικαιούται Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) ή Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ), σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία.

Ο Προσωπικός Αριθμός δεν μεταβάλλεται, και απενεργοποιείται με τον θάνατο ή την κήρυξη σε αφάνεια του φυσικού προσώπου.

Η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ) είναι αποκλειστικά αρμόδια για την ταυτοποίηση των φυσικών προσώπων μεταξύ των μητρώων του Δημόσιου τομέα για την αντιστοίχιση των Π.Α. με τους αναγνωριστικούς αριθμούς των μητρώων (ειδικούς τομεακούς αριθμούς) των φορέων του δημόσιου τομέα, ιδίως Α.Φ.Μ. και την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων και την επίτευξη διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων των αρμόδιων φορέων μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας, υπό τους όρους προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 11 και 84 του ν. 4727/ 2020(Α’ 184)τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (EE L 119) και τον ν. 4624/ 2019 (Α’137). Η ΓΓΠΣΔΔ για τους σκοπούς της ταυτοποίησης των φυσικών προσώπων είναι ο υπεύθυνος φορέας επεξεργασίας και τηρεί το Μητρώο Προσωπικού Αριθμού.

Με στόχο την παροχή προηγμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών με ασφάλεια και προστασία της ιδιωτικότητας σε πολίτες και επιχειρήσεις, υλοποιείται και θα εφαρμοστεί το σύστημα αυθεντικοποίησης, το οποίο θα αναπτυχθεί σε εθνικό επίπεδο, υιοθετώντας τους σχετικούς διεθνείς κανονισμούς και πρότυπα. Το σύστημα αυτό θα καλύπτει την ψηφιακή ταυτοποίηση, αυθεντικοποίηση, εξουσιοδότηση, συγκατάθεση (consent), δημιουργία κύκλου εμπιστοσύνης, ψηφιακές ταυτότητες και διαλειτουργικότητα.

Η αυθεντικοποίηση των φυσικών προσώπων και των στελεχών της Δημόσιας Διοίκηση μέσω του εθνικού συστήματος ψηφιακής αυθεντικοποίησης, αποτελεί βάση για τη δημιουργία και διάδοση ψηφιακών υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, θα διασφαλίζεται:

• Ενιαίος τρόπος αυθεντικοποίησης στο σύνολο των χρηστών, των παρόχων ταυτοποίησης (ΓΓΠΣΔΔ, Τράπεζες, Πάροχοι Κινητής Τηλεφωνίας κ.ά.).
• Η τεχνολογική ουδετερότητα αξιοποιώντας υφιστάμενες υποδομές και λύσεις αυθεντικοποίησης που έχουν αναπτυχθεί από τους φορείς του δημόσιου/ιδιωτικού τομέα.
• Η υποστήριξη διαφορετικών επιπέδων ποιότητας αυθεντικοποίησης ανάλογα με τις ανάγκες των φορέων και των πολιτών.
• Η διασφάλιση της προστασίας της ιδιωτικότητας και η εφαρμογή των αρχών για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
• Η ασφαλής μεταφορά μηνυμάτων που περιέχουν χαρακτηριστικά ταυτοποίησης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών δημιουργώντας ένα δίκτυο εμπιστοσύνης (circle of trust) σε εθνικό επίπεδο.
• Η παροχή διασυνοριακών υπηρεσιών όπως αυτή προβλέπεται από τον κανονισμό Ε.Ε. 910/2014 (eIDAS) και τον κανονισμό Ε.Ε. 2018/1724 (Single Digital Gateway).
• Η μελέτη και αξιοποίηση προτύπων και λύσεων που έχουν αναπτυχθεί από το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ISA2.
• Η αντιστοίχιση του χρήστη με τα μοναδικά αναγνωριστικά και την ανάκτηση των στοιχείων του από τα βασικά μητρώα, όπως π.χ. Μητρώο Πολιτών, Φορολογικό Μητρώο, Μητρώο Ασφαλισμένων.
• Η ανάκτηση επιπρόσθετων πληροφοριών, χαρακτηριστικών και ιδιοτήτων από τα λοιπά μητρώα της Δημόσιας Διοίκησης σχετικά με το επάγγελμα, την ιδιότητα του χρήστη (π.χ. φοιτητής, συνταξιούχος, άνεργος).

Επιπλέον, σημαντική παρέμβαση αποτελεί το έργο υλοποίησης των νέων ταυτοτήτων. Οι νέες ταυτότητες αναμένεται να διαθέτουν την κατάλληλη ψηφιακή υποδομή ώστε να επιτρέπουν στους πολίτες την ψηφιακή ταυτοποίησή τους.

Αυτόματα οι δηλώσεις θανάτου στις δημόσιες υπηρεσίες

Ακολουθώντας την αρχή σχεδιασμού Once-Only (Μόνον άπαξ), η απώλεια ενός οικείου προσώπου θα δηλώνεται μία φορά στο νοσοκομείο και η Δημόσια Διοίκηση θα ενημερώνεται αυτόματα για τις υπόλοιπες διαδικασίες. Σε αυτές περιλαμβάνονται η ενημέρωση του ληξιαρχείου για την κατάρτιση της ληξιαρχικής πράξης θανάτου, του δημοτολογίου για την κατάρτιση του πιστοποιητικού εγγυτέρων συγγενών, του ασφαλιστικού φορέα για την έγκαιρη διακοπή της καταβολής της σύνταξης, η αφαίρεση από το μητρώο ασφαλισμένων, και η καταβολή εξόδων κηδείας όπου προβλέπεται αλλά και η απόδοση σύνταξης σε επιζώντες συγγενείς.

Ξεκινώντας από τη σύνταξη της ληξιαρχικής πράξης θανάτου στο υποσύστημα του Ληξιαρχείου, θα ενημερώνεται το σύστημα του Μητρώου Πολιτών και αυτό με τη σειρά του θα ενημερώνει τα μητρώα του ΕΦΚΑ, και της ΗΔΙΚΑ. μέσα από χρόνο-προγραμματισμένες διεργασίες στα αντίστοιχα πληροφοριακά συστήματα.

Τέλος, θα ενημερώνονται τα μητρώα του Υπουργείου Οικονομικών που διαχειρίζεται αποκλειστικά η ΑΑΔΕ για τη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας του θανόντος και την υποβολή της φορολογικής δήλωσής του. Η υλοποίηση της ψηφιακής αυτής υπηρεσίας έχει ήδη ξεκινήσει και αναμένεται σύντομα να ολοκληρωθεί.