Εκλογές Τουρκία: Οι νικητές και οι ηττημένοι

Οι πιο κρίσιμες και αμφίρροπες εκλογές που διεξήχθησαν στην 100χρονη ιστορία της Τουρκίας, που χαρακτηρίστηκαν απ’ όλες τις πλευρές ως ιστορικές, πέρασαν στην ιστορία, στέλνοντας για πρώτη φορά τους πολίτες να επιλέξουν τον Πρόεδρο τους σε δεύτερο γύρο. Οι εκλογές της 14ης Μαΐου είχαν όμως νικητές και ηττημένους. Κάποιοι από τους πρωταγωνιστές τον εκλογών ανοίγουν νέα σελίδα στο πολιτικό τους μέλλον και κάποιοι μπαίνουν στο περιθώριο.

Δεδομένου ότι ήταν σημαντικό να κερδηθεί ο «εκτελεστικός κλάδος» στο Προεδρικό Κυβερνητικό Σύστημα, το οποίο ολοκλήρωσε την πρώτη του θητεία, όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στο αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών.

Όταν ολοκληρώθηκε η καταμέτρηση, αποκαλύφθηκε ότι αν δεν υπάρχουν εκπλήξεις, οι εκλογές θα πάνε στο δεύτερο γύρο «με διαφορά». Στις εκλογές όπου ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο κοινός υποψήφιος πρόεδρος της Εθνικής Συμμαχίας, παρέμεινε στο 45%, ενώ ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υποψήφιος της Λαϊκής Συμμαχίας, ξεπέρασε το 49% και ολοκλήρωσε τον πρώτο γύρο με ικανοποιητική διαφορά.

Το εκλογικό αποτέλεσμα δείχνει ότι οι προσδοκίες της αντιπολίτευσης για έναν «κοινό υποψήφιο πρόεδρο», μια «κοινή λίστα στις βουλευτικές εκλογές» και ένα «παλιρροϊκό κύμα από τα κάτω» λόγω των οικονομικών δυσκολιών δεν επαληθεύτηκαν.

Η πεποίθηση των μελών του κυβερνώντος κόμματος ότι ο πρόεδρος Ερντογάν θα κέρδιζε τις εκλογές από τον πρώτο γύρο υπό όλες τις συνθήκες επίσης δεν επαληθεύτηκε.

Η εικόνα που προέκυψε -αν και έμεινε για τον δεύτερο γύρο- οδήγησε σε σχόλια ότι «ο μόνος νικητής των προεδρικών εκλογών ήταν ο Σινάν Ογάν, ο υποψήφιος της Συμμαχίας ΑΤΑ».

Η ανακήρυξη του Ογκάν ως «νικητή» με περίπου 5% των ψήφων παραπέμπει στον «βασικό» ρόλο που θα διαδραματίσουν οι ψηφοφόροι του στον δεύτερο γύρο.

Αναφέρονται πολλοί λόγοι για το αποτέλεσμα αυτό, όπως «η αντίδραση κυρίως των νέων ψηφοφόρων που δεν ευνοούν τον Ερντογάν και τον Κιλιτσντάρογλου», «το γεγονός ότι ο Ογκάν είναι ένα νέο όνομα», «το αντιμεταναστευτικό συναίσθημα», «ο αυξανόμενος λόγος περί συνεργασίας με την τρομοκρατία σε βάρος της αντιπολίτευσης που αυξάνει τις εθνικιστικές ψήφους».

Έτσι άρχισε να διακινείται για τον Ογκάν ότι είναι «ο νέος ηγέτης της αντιπολίτευσης που γεννήθηκε». Σε αυτή την περίπτωση, η στάση που θα κρατήσει ο Ογκάν δεν θα επηρεάσει μόνο τον δεύτερο γύρο των εκλογών, αλλά φαίνεται ότι θα έχει ρόλο στην πολιτική σκηνή, όπως η ίδρυση και η ηγεσία ενός νέου κόμματος.

Ο Ερντογάν, ο οποίος ολοκλήρωσε τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών με προβάδισμα 5 μονάδων, θα έχει ένα πλεονέκτημα στον δεύτερο γύρο. Ένα άλλο πλεονέκτημα για τον Ερντογάν είναι ότι η Λαϊκή Συμμαχία απέκτησε πλειοψηφία στις βουλευτικές εκλογές. Τα μέλη του κυβερνώντος κόμματος έχουν αρχίσει να υπολογίζουν ότι τουλάχιστον οι μισοί από τους ψηφοφόρους που ψήφισαν τον υποψήφιο πρόεδρο Σινάν Ογκάν θα ψηφίσουν και το κόμμα ΑΚ.

Μέλος του κυβερνώντος κόμματος δήλωσε ότι «θα ήταν καλό να είχε τελειώσει στον πρώτο γύρο, αλλά και ο δεύτερος γύρος θα είναι επωφελής. Υπάρχει η ευκαιρία να συντριβεί η αντιπολίτευση στον δεύτερο γύρο, η οποία έχει χάσει το κοινοβούλιο και μόλις και μετά βίας έφτασε το 45% παρά τις μεγάλες αξιώσεις».

Καθώς οι προεδρικές εκλογές πήγαν στον δεύτερο γύρο υπέρ του Ερντογάν, οι βουλευτικές εκλογές ολοκληρώθηκαν. Ωστόσο, τα αποτελέσματα περιέχουν σοβαρές απώλειες για τα 5 πολιτικά κόμματα που διαθέτουν ομάδα στη Βουλή.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δεν έχουν οριστικοποιηθεί, το ΑΚΡ, το οποίο έλαβε το 42,56% των ψήφων στις εκλογές του 2018, παρουσίασε μείωση περίπου 7 μονάδων σε αυτές τις εκλογές. Το ΑΚΡ, το οποίο κέρδισε τις εκλογές του 2018 με 295 βουλευτικές έδρες, φαίνεται να κερδίζει περίπου 265 βουλευτικές έδρες σε αυτές τις εκλογές, λαμβάνοντας υπόψη τις μικρές αλλαγές στα ποσοστά ψήφων στο εξωτερικό. Αυτό σημαίνει ότι το ΑΚΡ έχασε περίπου 30 βουλευτές.

Η πραγματική έκπληξη στη Λαϊκή Συμμαχία ήταν το εθνικιστικό MHP του Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Ενώ το MHP, το οποίο εμφανιζόταν μεταξύ 5% και 8% στις δημοσκοπήσεις, παρουσίασε μείωση μόλις 1 ποσοστιαίας μονάδας, αύξησε τον αριθμό των βουλευτών του Κοινοβουλίου – με την κατανομή των ποσοστών ψήφου σύμφωνα με τις επαρχίες – σε 51. Στελέχη του MHP, τα οποία είχαν κατηγορήσει τις εταιρείες δημοσκοπήσεων για χειραγώγηση πριν από τις εκλογές, δήλωσαν μετά από αυτά τα αποτελέσματα: «Νικήσαμε τις εταιρείες δημοσκοπήσεων στις προηγούμενες εκλογές και τις νικήσαμε και σε αυτές τις εκλογές. Ένα από τα πρώτα μας καθήκοντα θα είναι μια νομική ρύθμιση για τις εταιρείες αυτές ώστε να αυτορυθμίζονται».

Σύμφωνα με την απόφαση της «κοινής λίστας» στις βουλευτικές εκλογές, το CHP όρισε 76 υποψηφίους από το κόμμα DEVA, το κόμμα του Μέλλοντος, το κόμμα Ευημερίας, το Δημοκρατικό κόμμα και το κόμμα İYİ. Αυτή η συνεργασία αναμενόταν να αυξήσει τα ποσοστά του CHP κατά περίπου 8 μονάδες σε περίπου 30%, αλλά η αύξηση ήταν μόνο 2 μονάδες. Το CHP, το οποίο είχε 148 βουλευτές στις εκλογές του 2018, αύξησε τον αριθμό του κατά 20 βουλευτές σε 168 στις εκλογές της 14ης Μαΐου. Έτσι, μειώθηκε ο δικός του αριθμός κοινοβουλευτικών εδρών του CHP, το οποίο έδωσε περίπου 40 κοινοβουλευτικές έδρες σε 5 κόμματα από τις εκλόγιμες τάξεις.

Παρόλο που ορισμένες εταιρείες δημοσκοπήσεων έδειχναν το κόμμα İYİ, το οποίο είχε 43 βουλευτές με ποσοστό 9,96% στις εκλογές του 2018, να κυμαίνεται μεταξύ 15-18%, το ποσοστό του δεν άλλαξε στις εκλογές. Το κόμμα IYI, το οποίο επανέλαβε τα ποσοστά του 2018 με 9,82%, έγινε για δεύτερη φορά το 5ο κόμμα της Βουλής.

Ο γιος του πρώην πρωθυπουργού Νετσμετίν Ερμπακάν, Φατίχ, Πρόεδρος του κόμματος Yeniden Refah, ήταν επίσης ένας από τους νικητές των εκλογών. Ο Φατίχ Ερμπακάν εξελέγη βουλευτής από την Κωνσταντινούπολη, ενώ συνολικά 5 βουλευτές του κόμματος του θα συμμετέχουν στο Κοινοβούλιο. Επίσης η πρόεδρος του HUDA-PAR, η οποία συμμετείχε στις εκλογές από τις λίστες του AKΡ, και 3 βουλευτές έγιναν μέλη της 28ης Νομοθετικής Περιόδου του Κοινοβουλίου.

10 Πρόεδροι στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση χωρίς τους ηγέτες των κομμάτων της Εθνικής Συμμαχίας
Ο πρόεδρος του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεν μπόρεσε να συμμετάσχει στις βουλευτικές εκλογές, καθώς ήταν υποψήφιος πρόεδρος, κάτι που σημαίνει ότι αν δεν κερδίσει στον δεύτερο γύρο τον Ερντογάν, θα είναι εκτός της κεντρικής πολιτικής σκηνής.

Αντίστοιχα και η πρόεδρος του Καλού Κόμματος İYİ Μεράλ Ακσενέρ, ο πρόεδρος του κόμματος DEVA Αλί Μπαμπατζάν, ο πρόεδρος του Κόμματος του Μέλλοντος Αχμέτ Νταβούτογλου, ο πρόεδρος του κόμματος Ευημερίας Τεμέλ Καραμολάογλου και ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος Γκιουλτεκίν Ουιζάλ που ήταν υποψήφιοι αντιπρόεδροι δεν θα λάβουν μέρος στην 28η νομοθετική περίοδο. Όπως είναι κατανοητό οι πρόεδροι των κομμάτων της Εθνικής Συμμαχίας θα είναι εκτός Κοινοβουλίου.

Το Κόμμα της Μεγάλης Ένωσης, το οποίο εισήλθε στο κοινοβούλιο με ξεχωριστή λίστα υπό την ομπρέλα της Λαϊκής Συμμαχίας, δεν κατάφερε επίσης να πάρει βουλευτή. Ο πρόεδρος Μουσταφά Ντεστίτσι, ο οποίος ήταν υποψήφιος από την Κωνσταντινούπολη, έμεινε εκτός Βουλής.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκλογών της 14ης Μαΐου, ο πρόεδρος του MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί, η πρόεδρος του HUDA-PAR Ζερίκιγια Γιαπιτσίογλου, ο πρόεδρος του DSP Ουντέρ Ακσακάλ, ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Ευημερίας Φατίχ Ερμπακάν, ο πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής της Τουρκίας Μουσταφά Σαριγκιούλ, οι συμπρόεδροι του HDP Περβίν Μπουλντάν και Μιτχάτ Σανκάρ, οι συμπρόεδροι του Κόμματος Πράσινης Αριστεράς και του Κόμματος του Μέλλοντος Ιμπραχίμ Ακίν και Τσιγντέν Ουτσάρ και ο πρόεδρος του Κόμματος Εργαζομένων Τουρκίας Ερκάν Μπας θα καταλάβουν τις έδρες τους στο Κοινοβούλιο.

Πηγή: ieidiseis.gr