ΟΠΕΚΕΠΕ: Τι αλλάζει στους ελέγχους των βιολογικών καλλιεργειών

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, το δείγμα επιτόπιων ελέγχων του Μέτρου για την βιολογική γεωργία εξάγεται μηχανογραφικά από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και ο έλεγχος πραγματοποιείται από διμελείς επιτροπές ελεγκτών του.

Οι εκμεταλλεύσεις των παραγωγών που έχουν επιλεγεί στο δείγμα ελέγχονται στο σύνολό τους, όσον αφορά:

– τη μέτρηση της έκτασης και την επαλήθευση της επιλεξιμότητας,

– τα ζώα και τις σταβλικές εγκαταστάσεις (βοοειδή, αιγοπρόβατα),

– τους βοηθητικούς χώρους της εκμετάλλευσης (όπως αποθήκες, αμελκτήρια, εγκαταστάσεις παραγωγής ζωοτροφών),

– τον γεωργικό εξοπλισμό, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών ουσιών,

– τις μελισσοκομικές εκμεταλλεύσεις (κατεχόμενες κυψέλες/παραφυάδες).

Ο επιτόπιος έλεγχος των αγροτεμαχίων ως προς τη μέτρηση μπορεί να περιορίζεται σε δείγμα που περιλαμβάνει τουλάχιστον το 50% από κάθε είδος αγροτεμαχίων που περιλαμβάνονται στην αίτηση του ελεγχόμενου (αροτραίες εκτάσεις, μόνιμες καλλιέργειες, βοσκότοποι, εκτάσεις υπό παύση καλλιέργειας) και σε περίπτωση μη ύπαρξης απόκλισης. Ως προς την τήρηση των δεσμεύσεων πραγματοποιείται επιτόπια επίσκεψη στο σύνολο των ενταγμένων αγροτεμαχίων στο Μέτρο 11. Σε περίπτωση απόκλισης γίνεται μέτρηση του συνόλου των αγροτεμαχίων.

Οι έλεγχοι στα μελισσοκομεία
Ο επιτόπιος έλεγχος πραγματοποιείται σε όλα τα μελισσοκομεία του δικαιούχου. Ο ελεγκτής οφείλει σε κάθε μελισσοκομείο να σημειώσει το τοπωνύμιο, να πάρει στίγμα και να καταγράψει όλες τις κυψέλες/παραφυάδες που περιλαμβάνει.

Κατά την επιτόπια επίσκεψη γίνεται δειγματοληπτικός έλεγχος των κατεχόμενων κυψελών και παραφυάδων για την διαπίστωση των κριτηρίων επιλεξιμότητας. Το ποσοστό του δειγματοληπτικού ελέγχου των δηλωμένων κυψελών/παραφυάδων κατά την επιτόπια επίσκεψη ορίζεται ως εξής:

α) αν ο γεωργός δηλώνει μέχρι 100 κυψέλες/παραφυάδες τότε ο έλεγχος γίνεται σε ποσοστό 20%,

β) αν ο γεωργός δηλώνει από 101 κυψέλες/παραφυάδες μέχρι και 300 κυψέλες/παραφυάδες τότε ο έλεγχος γίνεται σε ποσοστό 10%,

γ) αν ο γεωργός δηλώνει πάνω από 300 κυψέλες/παραφυάδες τότε ο έλεγχος γίνεται σε ποσοστό 5%.

Σε περίπτωση που υπάρχουν ευρήματα, ο έλεγχος επεκτείνεται στο σύνολο των κυψελών/παραφυάδων του γεωργού, δεν γίνεται ούτε αναγωγή ούτε παρέκταση.

Τα κριτήρια επιλεξιμότητας των κυψελών και των παραφυάδων ορίζονται ως εξής:

Κατεχόμενες κυψέλες: Οι κυψέλες με πληθυσμό ακμαίων ατόμων που καλύπτει τις επιφάνειες κηρηθρών τουλάχιστον πέντε (5) πλαισίων, διαθέτουν πλαίσια – κηρήθρες με κελιά γεμάτα γύρη, πλαίσια με κελιά με σφραγισμένο μέλι, υγιή γόνο και κελιά με τροφές, προς κάλυψη των αναγκών των μελισσών και διατηρούνται εντός της ελληνικής επικράτειας, υπό την κατοχή φυσικού ή νομικού προσώπου δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου.

Παραφυάδα: Μια μικρή κυψέλη της οποίας ο πληθυσμός των ακμαίων ατόμων καλύπτει τις επιφάνειες κηρηθρών τουλάχιστον δύο (2) πλαισίων, έχει βασίλισσα καλής ποιότητας που ωοτοκεί 1 άρθρο 4 της υπ’ αρ. 2916/374421(6266/2021Β΄) ΥΑ κανονικά, ο παραγόμενος γόνος καλύπτει τουλάχιστον τη μισή επιφάνεια κάθε ενός εκ των δύο κηρηθροπλαισίων και μπορεί, με τους κατάλληλους χειρισμούς, να εξελιχθεί σε κανονική κυψέλη.

Αιρεσιμότητα
Σε όλους τους ελέγχους δύναται να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα και έλεγχοι Πολλαπλής Συμμόρφωσης ή/και Αιρεσιμότητας.

Κατά παρέκκλιση, οι έλεγχοι όσον αφορά τη συμμόρφωση με τους κανόνες σχετικά με την αιρεσιμότητα, διενεργούνται σε εκτάσεις που λαμβάνουν στήριξη μέσω προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης που εφαρμόζονται έως την 31η Δεκεμβρίου 2025 στο πλαίσιο του εν λόγω κανονισμού, όταν ο ενδιαφερόμενος δικαιούχος λαμβάνει και ενισχύσεις με βάση την έκταση στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδίου για την ΚΑΠ.

Οι έλεγχοι αιρεσιμότητας, θεωρείται ότι καλύπτουν τους ελέγχους της πολλαπλής συμμόρφωσης, εκτός εάν αποκαλύπτουν περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τους κανόνες αιρεσιμότητας. Εάν δεν τηρούνται οι κανόνες σχετικά με την αιρεσιμότητα, το κράτος μέλος διενεργεί ελέγχους σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο στα μέτρα με βάση την έκταση των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης και, σε περίπτωση που διαπιστωθούν παρατυπίες, εφαρμόζει τους κανόνες σχετικά με τον υπολογισμό και την επιβολή διοικητικών κυρώσεων.

Οι επιλέξιμες καλλιέργειες ανά πρόσκληση
Στο πλαίσιο της τρίτης πρόσκλησης, ως επιλέξιμες ορίζονται οι καλλιέργειες που παρατίθενται στον πίνακα 1. Το σύνολο των εν λόγω καλλιεργειών παραμένουν επιλέξιμες και για την 5η πρόσκληση στην οποία όμως προστίθενται επιπλέον επιλέξιμες καλλιέργειες. Οι επιπλέον επιλέξιμες καλλιέργειες της πέμπτης πρόσκλησης παρατίθενται στον πίνακα 2.