Πανελλαδικές 2023: Ασανσέρ οι εφετινές βάσεις – Ο ανταγωνισμός ανά επιστημονικό πεδίο
Αν και το ερώτημα των ημερών είναι το πόσο δύσκολα ή εύκολα ήταν τα φετινά θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων, το «κλειδί» για τους αναλυτές κρύβεται σε έναν άλλον παράγοντα.
Τις σημαντικές αυξομειώσεις στον αριθμό υποψηφίων, αλλά και τις μετακινήσεις τους μεταξύ των επιστημονικών πεδίων. Οι υποψήφιοι, ελέω προεκλογικής περιόδου, είχαν φέτος μια, κατά γενική ομολογία, ήρεμη εξεταστική διαδικασία. Τα θέματα στην πλειονότητά τους ήταν σαφώς διατυπωμένα (αν και υπήρξαν παράπονα στις περιπτώσεις της Βιολογίας και των Αρχών Οικονομίας), χωρίς παγίδες ή ακρότητες σε θέματα, που στο παρελθόν είχαν «δυσκολέψει» στη λύση τους ακόμα και τους ίδιους τους καθηγητές.
Θα είναι όμως καλύτερες οι βαθμολογίες τους ανεβάζοντας το επίπεδο των βάσεων εισαγωγής σε σχέση με πέρσι; Οι πρώτες πληροφορίες από ένα πολύ μικρό δείγμα των βαθμολογικών κέντρων δείχνουν μικτά αποτελέσματα. Το επίπεδο δυσκολίας δεν διαφέρει πολύ σε σχέση με πέρσι, όμως οι υποψήφιοι έχουν εκπλήξει αρκετές φορές με τις επιδόσεις τους, διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις.
Πέρσι, εκπαιδευτικοί και αναλυτές περίμεναν πανωλεθρία στο μάθημα των Μαθηματικών, με τους υποψηφίους να έχουν πολύ καλύτερες του αναμενομένου επιδόσεις. Αντίθετα, στο μάθημα της Πληροφορικής, όπου τα ζητούμενα κρίθηκαν εύκολα, το ποσοστό χαμηλών επιδόσεων διέψευσε τους αναλυτές.
Στα παραπάνω, η εικόνα των βάσεων μπορεί να διαμορφωθεί από τρεις άγνωστους παράγοντες:
- Τις επιδόσεις των υποψηφίων, οι οποίες θα διαμορφώσουν και τον «κόφτη» της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής.
- Τις επιλογές στο μηχανογραφικό δελτίο, που θα επηρεάσουν, κυρίως, τις μεσαίες και χαμηλές σχολές, μιας και οι δημοφιλείς έχουν παραδοσιακά πολλαπλάσια ζήτηση από τις προσφερόμενες θέσεις.
- Και τις μετακινήσεις των υποψηφίων στα επιστημονικά πεδία.
Για το τελευταίο, τα προηγούμενα χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, στα Γενικά Λύκεια είδαμε έναν σχεδόν σταθερά μειωμένο αριθμό υποψηφίων, αλλά και μετακινήσεις που διόγκωσαν τον αριθμό υποψηφίων στο 3ο επιστημονικό πεδίο (Επιστημών Υγείας) και στο 4ο επιστημονικό πεδίο (Οικονομίας και Πληροφορικής) και αποψίλωσαν το 1ο επιστημονικό πεδίο (Ανθρωπιστικών Σπουδών). Αντίθετα, στα ΕΠΑΛ ο αριθμός φαίνεται να «κλειδώνει» στους 15.000 υποψηφίους. Φέτος, οι υποψήφιοι διεκδικούν 68.574 θέσεις στα ελληνικά πανεπιστήμια.
«Περιμένουμε να δούμε αν θα επιβεβαιωθεί και φέτος αυτή η τάση και αν θα συνεχιστεί η μετακίνηση υποψηφίων από το 1ο στο 4ο επιστημονικό πεδίο. Το 2ο επιστημονικό πεδίο, αν και δίνει πολλές ευκαιρίες, αναμένεται και φέτος να είναι αυτό με τους λιγότερους υποψηφίους, ενώ στο 3ο ο ανταγωνισμός θα παραμείνει υψηλός», αναφέρει ο εκπαιδευτικός αναλυτής, κ. Γιώργος Χατζητέγας, στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής και συνεχίζει: «Αυτό που σίγουρα ξέρουμε είναι ότι με την ΕΒΕ, όπως κι αν διαμορφωθεί, το 1/3 των υποψηφίων στα ΓΕΛ και το 55% των υποψηφίων στα ΕΠΑΛ θα μείνουν εκτός Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και θα μπορούν να διεκδικήσουν μια θέση στα δημόσια ΙΕΚ».
Πανελλήνιες 2023: Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΑΝΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ
1ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ-ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
Δυσκόλεψε το μάθημα των Αρχαίων
Πέρσι παρατηρήθηκε συρρίκνωση του αριθμού των αριστούχων στις Ανθρωπιστικές Σπουδές, σχεδόν στο σύνολο των μαθημάτων. Αρχαία, Νεοελληνική Γλώσσα και Λατινικά είχαν αισθητά λιγότερους αριστούχους, ενώ μόνο η Ιστορία κατέγραψε άνοδο. Φέτος, δεν αναμένεται να διαμορφωθούν πολύ διαφορετικά τα ποσοστά, καθώς ναι μεν τα Λατινικά, η Ιστορία και η Γλώσσα κρίθηκαν βατά, όμως τα Αρχαία, ένα διαχρονικά απαιτητικό μάθημα, έχουν αυξημένο επίπεδο δυσκολίες, λόγω και αλλαγών στη βαθμολόγηση. Αν υπάρξει μείωση αριστούχων, χωρίς να αντισταθμιστεί από μια αντιστρόφως ανάλογη αύξηση αριστούχων σε άλλο μάθημα, τότε θα έχουμε μεταβολές στις δημοφιλείς επιλογές του πεδίου, όπως Νομικές και Ψυχολογίες.
Το μάθημα των Αρχαίων ίσως επηρεάσει και την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, εφόσον δυσκολέψει τους πιο αδύναμους μαθητές. Πέρσι είχε αισθητά μειωμένο ποσοστό κάτω από τη βάση (37%), ενώ και η Ιστορία, παραδοσιακά, καταγράφει υψηλά ποσοστά κάτω από τη βάση (από 45% και πάνω).
Το 1ο επιστημονικό πεδίο ανέκαθεν ήταν ένα ανταγωνιστικό πεδίο, λόγω της υψηλής ζήτησης και της χαμηλής προσφοράς. Αυτό τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχει αλλάξει δραστικά. Από τους 26.491 υποψηφίους του 2019, ο αριθμός έχει συρρικνωθεί στους 18.415. Αν η μειούμενη τάση επιβεβαιωθεί και φέτος (σ.σ.: τα στοιχεία ανακοινώνονται παράλληλα με την ανακοίνωση των βαθμολογιών), υποψήφιοι με μέτριους και χαμηλούς βαθμούς αυξάνουν τις πιθανότητές τους για εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Οι βάσεις πέρσι στο εν λόγω πεδίο κατέγραψαν πτώση έως και 1.600 μόρια και στη Νομική έως και 660 μόρια.
Πανελλήνιες 2023: 2ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ-ΘΕΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
«Κόφτης» από τη Χημεία
Οι υποψήφιοι του 2ου επιστημονικού πεδίου ίσως δυσκολευτούν στο μάθημα της Χημείας φέτος, το οποίο κρίθηκε απαιτητικό από πλευράς χρόνου. Αυτό ίσως στοιχίσει στον τελικό αριθμό αριστούχων, ενώ για όσους δεν ήταν καλά προετοιμασμένοι, οι βαθμοί από το «10» και πάνω κρίνονται αρκετά δύσκολο επίτευγμα. Πέρσι στο μάθημα της Χημείας οι αριστούχοι ήταν το 14,45% του συνόλου, ενώ, αντίθετα, καθίζηση του ποσοστού υπήρχε στα μαθήματα των Μαθηματικών και της Φυσικής.
Τα δύο τελευταία μαθήματα, αν και απαιτητικά και διαβαθμισμένης δυσκολίας φέτος, αναμένεται να κινηθούν είτε στα ίδια επίπεδα με πέρσι είτε ελαφρώς καλύτερα σε σχέση με πέρσι. Στις δημοφιλείς πολυτεχνικές σχολές είναι πιθανόν να υπάρξουν μικρές αυξομειώσεις, ενώ το «παιχνίδι» των μεγάλων μεταβολών θα κριθεί από τις μέτριες και τις χαμηλές επιδόσεις.
Στο εν λόγω πεδίο, λόγω της πληθώρας των σχολών αλλά και του σχετικά σταθερού αριθμού υποψηφίων, πάνω από 60 με 70 τμήματα κινούνται σε βάση εισαγωγής κάτω του «10». Ανάλογα με τις επιλογές στο μηχανογραφικό, παρατηρούνται αρκετές αυξομειώσεις, χιλιάδων μορίων σε αυτά τα τμήματα.
Οι βάσεις πέρσι στο εν λόγω πεδίο έπεσαν ακόμα και κατά 640 μόρια, στις υψηλόβαθμες σχολές, ενώ, αντίθετα, οι μεσαίες «κρατήθηκαν», με κάποιες στην περιφέρεια να εκτοξεύονται ακόμα και κατά 2.948 μόρια.
Πανελλήνιες 2023: 3ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ-ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
«Μοιραία» η Βιολογία
Μακράν το πιο ανταγωνιστικό πεδίο, με τις καλύτερες επιδόσεις υποψηφίων και τις λιγότερες σχολές με βάση εισαγωγής κάτω του «10». Οι επιστήμες Υγείας κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος μεταξύ των υποψηφίων, καθώς από το 2020 έως το 2022 οι υποψήφιοι αυξήθηκαν από 11.092 σε 13.749.
Το μάθημα της Βιολογίας αναμένεται να είναι το μοιραίο για την πορεία των Ιατρικών Σχολών, που αποτελούν και την πιο δημοφιλή επιλογή στο μηχανογραφικό δελτίο. Διατυπώθηκαν κάποια παράπονα για τα θέματα, αν και, σύμφωνα με πολλούς καθηγητές, υπήρχε σαφήνεια στη διατύπωση. Πέρσι το ποσοστό των αριστούχων ήταν 14,57%, ενώ φέτος αναμένεται να καταγραφούν καλύτερες επιδόσεις, καθώς δεν υπήρχε πρόβλημα χρόνου, όπως πέρσι. Στη Φυσική, διίστανται οι απόψεις για το αν οι υποψήφιοι θα ανταποκριθούν καλύτερα από πέρσι στα θέματα, γεγονός που θα οδηγούσε υψηλότερα τις βάσεις, ενώ στη Χημεία η ανταπόκριση των μαθητών στον περιορισμένο χρόνο για τον όγκο των ερωτημάτων αποτελεί άγνωστο παράγοντα.
Πέρσι, η ευρύτερη πτώση των βάσεων επηρέασε σε πολύ μικρότερο βαθμό το 3ο επιστημονικό πεδίο, με τις Ιατρικές να «αντέχουν» και μεγαλύτερες πτώσεις να καταγράφονται σε σχολές όπως η Φαρμακευτική, η Φυσικοθεραπεία και η Νοσηλευτική, με μεταβολές από 100 έως 300 μόρια.
Πανελλήνιες 2023: 4ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
Περισσότερες σχολές για επιλογή
Πρόκειται για το επιστημονικό πεδίο με τη μεγαλύτερη προσέλκυση υποψηφίων τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Σταθερά, πάνω από 20.000 υποψήφιοι δοκιμάζουν την τύχη τους για εισαγωγή σε Οικονομικές Σχολές και Σχολές Πληροφορικής, με τον αριθμό πέρσι να αγγίζει τους 25.251, όταν το 2020 ήταν 23.550.
Φέτος, το υπουργείο Παιδείας πρόσθεσε νέες σχολές, όλες με έδρα στην περιφέρεια, για να εκτονώσει τον υψηλό ανταγωνισμό. Πρόκειται όμως για χαμηλόβαθμες σχολές, που μπορεί να μην τραβήξουν την προσοχή των υποψηφίων στο μηχανογραφικό δελτίο.
Μόνο που σε αυτό το πεδίο, σε αντίθεση με το 3ο, αν και ο ανταγωνισμός είναι υψηλός, παίζεται σε χαμηλά επίπεδα. Οι αριστούχοι είναι λίγοι, οι επιδόσεις κατά μέσο όρο πολύ χαμηλές, σε σχέση με τα άλλα πεδία, και οι διακυμάνσεις στις βάσεις ακόμα και σε υψηλόβαθμες σχολές θυμίζουν τρενάκι του λούνα παρκ.
Χαρακτηριστικά, η αστάθεια στις βάσεις αποτυπώθηκε σε υψηλόβαθμες σχολές, που έχασαν ακόμα και 500 μόρια, ενώ άλλες ανέβηκαν 1.700 μόρια.
Τα Μαθηματικά αποτελούν ένα μάθημα με πολύ χαμηλές επιδόσεις, έως και το 80% των υποψηφίων αυτού του πεδίου γράφει κάτω από τη βάση, και, αν και φέτος κυμανθεί σε αυτά τα ποσοστά, δεν θα φέρει ανατροπές στις βάσεις. Μεγαλύτερη σημασία δίνεται στα μαθήματα της Πληροφορικής και των Αρχών Οικονομίας, όπου παρατηρούνται και οι μεγαλύτερες διακυμάνσεις μεταξύ των βαθμολογιών, με τους αριστούχους να κυμαίνονται στο πρώτο από 15% έως 20% και στο δεύτερο από 23% έως 27%. Αν και τα μαθήματα αυτά κρίθηκαν βατά και χωρίς παγίδες, η ανταπόκριση των υποψηφίων θα είναι καθοριστική για την πορεία των βάσεων στο 4ο επιστημονικό πεδίο.
Πλήθος υποψηφίων Γενικών Λυκείων (ημερησίων και εσπερινών) ανά επιστημονικό πεδίο