Προστασία πρώτης κατοικίας: Τα αναπάντητα ερωτήματα της ρύθμισης

Το συνολικό τους ύψος δυνητικά μπορεί να φτάσει στα 10 δις. ευρώ ενώ ο αριθμός τους υπολογίζεται σε περίπου 180.000-200.000. Αυτομάτως, γεννώνται πλήθος ερωτημάτων:

Τι θα γίνει με τους υπόλοιπους; Τι θα γίνει με τους 135.000 δανειολήπτες που έχουν προσφύγει στον νόμο Κατσέλη με τις αιτήσεις τους να βρίσκονται ακόμη σε εκκρεμότητα; Τι θα γίνει με όσους δεν μπορούν να υπαχθούν στην πλατφόρμα. Με την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή, θα φανεί ότι η πλατφόρμα δεν θα είναι το «ελτοράντο» των κόκκινων δανειοληπτών. Για να σώσει κάποιος το σπίτι του, θα πρέπει να πληρώνει με πολύ μεγάλη συνέπεια καθώς η καθυστέρηση θα επιφέρει την αποβολή. Επίσης, δεν είναι δεδομένο ότι η κρατική αρωγή για την αποπληρωμή της δόσης θα δίδεται επ’ άπειρον. Και τα ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν δεν σταματούν εδώ

1. Το μεγαλύτερο ερώτημα αυτή τη στιγμή έχει να κάνει με το ποιο θα είναι το μέλλον των δανειοληπτών που έχουν ήδη υποβάλλει αίτηση προσφυγής στον νόμο Κατσέλη. Όσοι έχουν ήδη λάβει ημερομηνία εκδίκασης της υπόθεσής τους, λογικά θα μπορούν να παραμείνουν στον νόμο Κατσέλη και να περιμένουν την εκδίκαση της υπόθεσής τους. Επίσης, αναμένεται ότι θα τους δίνεται το δικαίωμα –αν το επιθυμούν- να εγκαταλείψουν τη δικαστική διεκδίκηση και να εντάσσονται στην πλατφόρμα. Μένει να αποσαφηνιστεί τι θα γίνει με όσους έχουν κάνει αίτηση προσφυγής στον νόμο χωρίς όμως να έχουν πάρει ακόμη δικάσιμο καθώς και με όσους θα κάνουν αίτηση μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.

2. Στον νόμο Κατσέλη εκτιμάται ότι έχουν καταφύγει ήδη περίπου 130-140.000 δανειολήπτες. Για να παραμείνουν στην προστασία του νόμου μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής τους, θα πρέπει να πληρώνουν το 30% της δόσης που τους αναλογούσε πριν την προσφυγή. Αυτό αναμένεται να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης για την μεταφορά στην νέα πλατφόρμα. Για τις τράπεζες αυτό είναι σημαντικό καθώς οι ενέργειες θα είναι ταχύτερες ενώ η πρωτοβουλία των κινήσεων θα ανήκει στις τράπεζες και όχι στον δικαστή.

3. Υπάρχει το μείζον ερώτημα, γιατί κάποιος που σήμερα έχει πράσινο δάνειο να μην το αφήσει να κοκκινίσει  ώστε να ενταχθεί και αυτός στην πλατφόρμα. Η απάντηση φαίνεται να έχει ήδη δοθεί σε αυτή την ερώτηση. Δικαίωμα ένταξης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα θα έχουν όσοι είχαν συμπληρώσει τρεις μήνες με το δάνειο τους να είναι μη εξυπηρετούμενο στο τέλος του 2018. Έτσι, θα αποκλειστούν όσοι θελήσουν σκοπίμως να «κοκκινήσουν» το δάνειό τους.

4. Από τον νόμο που θα κατατεθεί στη Βουλή, θα φανεί και η «ελαστικότητα» της  νέας ρύθμισης. Αναμένεται ότι όποιος χάνει τρεις δόσεις, θα φεύγει από τη ρύθμιση οπότε αυτομάτως θα μπορεί να αναβιώσει ο κίνδυνος της ρευστοποίησης μέσω του πλειστηριασμού. Δηλαδή, η ρύθμιση δεν θα είναι «καταφύγιο». Θα πρέπει ο δανειολήπτης να είναι εξαιρετικά συνεπής στις πληρωμές του προκειμένου να κρατήσει το σπίτι του υπό την ιδιοκτησία του.

5. Ο νόμος θα απαντήσει και στο ερώτημα για πόσο χρόνο θα δίδεται η επιδότηση της δόσης από την πλευρά του δημοσίου. Ο νόμος Κατσέλη που είχε αντίστοιχη πρόβλεψη, προέβλεπε ότι η επιχορήγηση θα δινόταν το πολύ για τρία χρόνια. Μένει να φανεί πως θα διατυπωθεί η διάταξη καθώς το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό, ανέρχεται στα 200 εκατ. ευρώ.

6. Με το νομοσχέδιο θα αποσαφηνιστεί και το πλαίσιο αλλά και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα γίνεται το «κούρεμα» του δανείου. Δηλαδή, εκτός από την βασική προϋπόθεση του να υπερβαίνει το δάνειο την αξία του ακινήτου, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί αν το «κούρεμα» θα γίνεται στο τέλος της ρύθμισης και εφόσον ο δανειολήπτης φανεί συνεπής στη ρύθμιση. Επίσης, θα φανεί αν θα υπάρχουν πρόσθετες προϋποθέσεις.