Σύνταξη πριν τα 62: Ποιους αφορά και πώς την παίρνουν

Πάνω από μισό εκατομμύριο παλαιοί ασφαλισμένοι στα Ταμεία μισθωτών (ΙΚΑ, Δημόσιο, ΔΕΚΟ, τραπεζών) και ελευθέρων επαγγελματιών ή αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕΕ-ΕΤΑΑ) έχουν στη διάθεσή τους τελευταίο εξάμηνο για να πάρουν πλήρη σύνταξη πριν από τα 62 και με λιγότερα από 40 χρόνια, που θα απαιτούνται μετά το 2022.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Ελεύθερου Τύπου, παλαιοί είναι οι ασφαλισμένοι που έβαλαν το πρώτο ένσημο ως το 1992, και νέοι ασφαλισμένοι είναι όσοι ξεκίνησαν από 1ης/1/1993. Για τους νέους τα πράγματα είναι ξεκαθαρισμένα, καθώς πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος παίρνουν στην ηλικία των 67 με ελάχιστο χρόνο ασφάλισης τα 15 έτη, ή στην ηλικία των 62 με 40 έτη ασφάλισης, ενώ στα 62 αλλά με 15 έτη ασφάλισης παίρνουν μειωμένη.

Τα όρια ηλικίας που έχουν οι νέοι θα ισχύουν και για τους παλαιούς από το 2022, ώστε ουδείς να έχει δικαίωμα να αποχωρήσει πριν από τα 62.

Ωστόσο, η τελευταία νομοθεσία για τα όρια ηλικίας (νόμος 4336/2015) άφησε ανοιχτά παράθυρα για σύνταξη πριν από τα 62 και με λιγότερα από 40 έτη, και μετά το 2022 για τους παλαιούς ασφαλισμένους, καθώς προβλέφθηκε ότι όσοι πιάσουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ίσχυαν πριν από το νόμο 4336 μέχρι τις 31/12/2021, διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τα όρια ηλικίας που προβλέπει ο νόμος 4336, ακόμη κι αν αυτά τα όρια συμπληρωθούν μετά το 2022 που θα ισχύει ο κανόνας για σύνταξη στα 62 με 40ετία, αλλιώς στα 67.

Τα παράθυρα αυτά κλείνουν στις 31/12/2021 και οι επόμενοι έξι μήνες είναι κρίσιμοι για τους παλαιούς ασφαλισμένους, καθώς, αν θέλουν να αποφύγουν την αύξηση των ορίων ηλικίας και των υποχρεωτικών ετών ασφάλισης που θα τους ζητηθούν για τη συνταξιοδότησή τους μετά το 2022, τότε θα πρέπει να σπεύσουν και να κατοχυρώσουν μέχρι τις 31/12/2021 τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ίσχυαν με βάση τα παλιά όρια ηλικίας και τα χρόνια ασφάλισης.

Για να γίνει αυτό θα πρέπει να συμπληρώσουν συγκεκριμένο χρόνο ασφάλισης σε διάφορες χρονικές περιόδους, που είναι από την έναρξη της ασφάλισής τους ως το 2010, το 2011, το 2012, αλλά και από 2013 ως και 2021.

Οσοι δεν έχουν τα απαιτούμενα έτη μπορούν να τα συμπληρώσουν σήμερα με αναγνώριση πλασματικών χρόνων από σπουδές, τέκνα, στρατιωτική θητεία, κενά διαστήματα ασφάλισης κ.λπ. Προσοχή: Ο πλασματικός χρόνος λόγω τέκνων δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από μητέρες του ΙΚΑ για συνταξιοδότηση με διατάξεις ανήλικου τέκνου, ενώ, αντίθετα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σύνταξη με διατάξεις ανηλίκων στο Δημόσιο και σε Ταμεία ΔΕΚΟ, τραπεζών.

Οι λεγόμενες «προϋποθέσεις κατοχύρωσης» διαφέρουν ανάλογα με το Ταμείο και την κατηγορία όπου ανήκει ο κάθε ασφαλισμένος.

Για παράδειγμα:

– Οι ασφαλισμένοι στο Δημόσιο θα πρέπει να έχουν 25ετία ως το 2010, το 2011 και το 2012 για να κατοχυρώσουν σύνταξη με 35ετία, 36ετία και 37ετία και με όρια ηλικίας 58 και 59 ετών. Αν προλάβουν να πιάσουν τις παλιές προϋποθέσεις ως το 2021, δηλαδή να έχουν και τα έτη και την ηλικία που θα έπαιρναν σύνταξη, τότε θα βγουν στη σύνταξη πριν από τα 62 και χωρίς να τους ζητηθεί 40ετία ακόμη κι αν αποχωρήσουν μετά το 2022. Αν, όμως, έχουν τα χρόνια ως το 2021 αλλά συμπληρώνουν την παλιά ηλικία (58 ή 59) μετά το 2022, τότε θα τους ζητηθεί να έχουν 40ετία και ηλικία 62 για να πάρουν σύνταξη!

– Οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ έχουν πιο δύσκολες προϋποθέσεις για να αποφύγουν τα 67 και τα 62, καθώς από την ισχύουσα νομοθεσία η κατοχύρωση των ηλικιακών ορίων προϋποθέτει να έχουν 10.500 ένσημα (35ετία) ως το 2012 για να αποχωρήσουν χωρίς επιβάρυνση στα έτη ασφάλισης και σε ηλικίες από 59 ως 61,6 έτη. Αν, όμως, συμπληρώνουν τα 10.500 από το 2013 και μετά, τότε ισχύει και γι’ αυτούς ο κανόνας 62 έτη και 40ετία για σύνταξη.

– Οι μητέρες με ανήλικο παιδί και ένσημα ως το 1992 σε ΙΚΑ, Ταμεία ΔΕΚΟ, τραπεζών και Δημοσίου έχουν τις πιο ευνοϊκές προϋποθέσεις κατοχύρωσης των παλιών ορίων ηλικίας, καθώς απαιτούνται 18,3 έτη (ΙΚΑ) ή 25ετία (ΔΕΚΟ, τράπεζες Δημόσιο) ως το 2012 προκειμένου να κατοχυρώσουν σύνταξη όχι πριν από τα 62 αλλά πριν από τα 67. Τα έτη ως το 2012 μπορούν να τα συμπληρώσουν με αίτηση εξαγοράς πλασματικού χρόνου μέχρι το τέλος του 2021, ώστε έτσι να κλειδώσουν την έξοδο σε ηλικίες από 58 ως 66 ακόμη κι αν αποχωρήσουν μετά το 2022, που ο κανόνας για την κατηγορία τους θα είναι η σύνταξη στα 67 έτη.

Πώς κατοχυρώνεται σύνταξη με 35-37 έτη από Δημόσιο, ΔΕΚΟ, τράπεζες, ΙΚΑ
Οι προϋποθέσεις και τα όρια ηλικίας ανά Ταμείο για πλήρη σύνταξη με 35, 36 και 37 έτη ως το 2021 έχουν ως εξής:

Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου έχουν τρεις επιλογές εξόδου με 35ετία, 36ετία και 37ετία, ανάλογα με το πότε συμπληρώνουν την 25ετία. Για παράδειγμα, η έξοδος με 37ετία αφορά δύο κατηγορίες υπαλλήλων που διορίστηκαν μετά το 1983: Στην πρώτη κατηγορία είναι όσοι συμπλήρωσαν 25ετία ως το 2010 και έχουν 37ετία ως το 2021 με συμπληρωμένο το 55ο έτος. Η δεύτερη αφορά όσους συμπλήρωσαν 25ετία το 2012, έχουν 37ετία (με αναγνωρίσεις πλασματικών ετών) το 2021 και συμπληρωμένο το 59ο έτος. Στην πρώτη περίπτωση βγαίνουν στα 61,2 και στη δεύτερη στα 61,8. Εναλλακτικά, εφόσον έχουν 25ετία ως το 2010, μπορούν να βγουν και με 35ετία, αρκεί να τη συμπληρώνουν ως το 2021 και να έχουν επίσης κλεισμένα τα 58 για να αποχωρήσουν πριν από τα 62. Αν η 25ετία συμπληρώνεται το 2011, τότε απαιτούνται 36 έτη και ηλικία 58 ως το 2021 για να βγουν πριν από τα 62. Προσοχή: Αν τα συνολικά έτη (35, 36, 37) ή οι ηλικίες των 58 και 59 συμπληρωθούν από το 2022 και μετά, τότε η έξοδος είναι στα 62 με 40 έτη.
Οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ (και με διαδοχική) που συμπληρώνουν με πραγματικό ή και πλασματικό χρόνο την 35ετία ως το 2012 και την ηλικία 58 ή 59 ετών από 19/8/2015 ως και το 2021, μπορούν να αποχωρήσουν με όρια ηλικίας από 59 ως 61,6 (βλ. σχετικό πίνακα 2). Αν η 35ετία συμπληρωθεί από 2013 και μετά, βγαίνουν στα 62 με 40 χρόνια. Αν δεν έχουν 40, θα πάρουν μειωμένη στα 62, αλλιώς πλήρη στα 67.
Οι ασφαλισμένοι με ένσημα πριν από το 1983 σε ειδικά ταμεία (ΔΕΚΟ, τραπεζών, Τύπου) θα πρέπει να συμπληρώνουν απαραιτήτως την 35ετία ως το τέλος του 2021 για να συνταξιοδοτηθούν κάτω από τα 62. Αν η 35ετία συμπληρωθεί το 2022, θα βγουν στα 62 και θα τους ζητηθούν 40 έτη. Η 35ετία συμπληρώνεται και με αναγνώριση στρατιωτικής θητείας, στην ηλικία των 58 ετών.