Τα επτά αγκάθια στο Κτηματολόγιο – Οι «γκρίζες ζώνες» και οι παρατάσεις

Τα έως τώρα αυξηµένα ποσοστά αποχής από τη διαδικασία, ο χαρακτήρας των υπό κτηµατογράφηση περιοχών, η έλλειψη τίτλων ιδιοκτησίας ή τοπογραφικών διαγραµµάτων που βρίσκονται σε αποµακρυσµένες περιοχές της χώρας και η «γκρίζα ζώνη» των εκτός σχεδίου ιδιοκτησιών αποτελούν ορισµένα από τα βασικά «αγκάθια» αυτού του σταδίου κτηµατογράφησης, που «τρέχει» από τις 19 Νοεµβρίου 2018, και έναν από τους σηµαντικούς λόγους για τους οποίους η διοίκηση της Κτηµατολόγιο ΑΕ καταφεύγει σε διαρκείς παρατάσεις των αρχικών προθεσµιών.

Επιπροσθέτως, καθυστέρησε η έναρξη λειτουργίας του µεγάλου γραφείου κτηµατογράφησης της Αθήνας, το οποίο άνοιξε µόλις την περασµένη εβδοµάδα, ενώ άργησε η ενηµερωτική καµπάνια του φορέα για την πληροφόρηση των πολιτών.

Με την έναρξη του γραφείου κτηµατογράφησης της Αθήνας, πολλοί ιδιοκτήτες στράφηκαν στην πλατφόρµα της Κτηµατολόγιο ΑΕ προκειµένου να υποβάλουν τη δήλωση περιουσίας τους ηλεκτρονικά.

Το γεγονός αυτό κατέστησε εµφανή την ανάγκη αναβάθµισης της πλατφόρµας για την ψηφιακή υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας (αύξηση bandwidth ώστε να εξυπηρετεί µεγαλύτερο αριθµό δηλώσεων), µιας και έχει ήδη καταγραφεί ηµέρα κατά την οποία περί τους 100.000 ιδιοκτήτες προσπάθησαν να κάνουν χρήση της εφαρµογής, µε αποτέλεσµα πολλοί να µην εξυπηρετηθούν.

Οι περιοχές. Υπενθυµίζεται ότι η τέταρτη γενιά κτηµατογράφησης αφορά κυρίως σε µη αστικές περιοχές (νησιωτικές και ορεινές), και συγκεκριµένα σε 16,5 εκατοµµύρια δικαιώµατα, από τα συνολικά 39 εκατοµµύρια της χώρας, που αντιστοιχούν σε 83,5 εκατοµµύρια στρέµµατα ή το 63% της έκτασης της Ελλάδας.

Από τις υπό κτηµατογράφηση περιοχές, τα 6,2 εκατοµµύρια δικαιώµατα αφορούν αστικές και τα 10,3 εκατοµµύρια αγροτικές περιοχές. Επίσης, η διαδικασία αφορά περιοχές της ηπειρωτικής και της νησιωτικής Ελλάδας, εκ των οποίων αστικές είναι µόνο το 4%.

Μέχρι τώρα έχει κτηµατογραφηθεί το 29,2% των εµπράγµατων δικαιωµάτων της χώρας, ενώ εξελίσσονται 72 συµβάσεις κτηµατογράφησης για το 61,8% των δικαιωµάτων, κόστους 490 εκατοµµυρίων ευρώ.

Συγχρόνως εκκρεµούν, εξαιτίας προσφυγών, πέντε συµβάσεις για το 7% των δικαιωµάτων. Πρόκειται για τις µελέτες κτηµατογράφησης της Θεσπρωτίας, της Κέρκυρας, των Κυκλάδων, της ΠΕ Ρεθύµνου, των Χανίων και των καλλικρατικών ∆ήµων Μαλεβιζίου, Ηρακλείου και Χερσονήσου της ΠΕ Ηρακλείου. Η νέα φάση κτηµατογράφησης θα καταγράψει στοιχεία από 13 διοικητικές περιφέρειες, 57 περιφερειακές ενότητες, 204 καλλικρατικούς δήµους ή 5.342 ΟΤΑ.

Θα λειτουργήσουν 42 Γραφεία Κτηµατογράφησης στις έδρες των περιφερειακών ενοτήτων για τις 27 συµβάσεις που έχουν ανατεθεί, ενώ προβλέπεται η λειτουργία 155 µονάδων ενηµέρωσης, µία σε κάθε υπό κτηµατογράφηση καλλικρατικό δήµο.

Για την προώθηση της κτηµατογράφησης θα επιστρατευθούν και… κτηµατογραφικά βαν, που θα κινούνται µεταξύ οικισµών σε περιπτώσεις αποµακρυσµένων περιοχών. Εν προκειµένω αξίζει να σηµειωθεί ότι η συµµετοχή των πολιτών στη διαδικασία ακόµη είναι περιορισµένη.

Σύµφωνα µε τα στοιχεία του Πανελληνίου Συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών, περίπου δύο µήνες µετά την έναρξη της νέας γενιάς κτηµατογράφησης, ο µέσος όρος της συµµετοχής των πολιτών δεν ξεπερνούσε το 1,49%.

Πλέον η µέση συµµετοχή υπολογίζεται ότι έχει ξεπεράσει το 5%, φτάνοντας σε ορισµένες περιοχές το 10%. Ωστόσο, µέχρι πριν από λίγες ηµέρες κυµαινόταν από 0,71% έως 10,50%, όταν στα προηγούµενα προγράµµατα κτηµατογράφησης η τελική συµµετοχή έφτασε από 35,31% έως 130,50% (σε περιοχές που είχε προϋπολογιστεί µικρότερος αριθµός δικαιωµάτων από τον πραγµατικό, µε αποτέλεσµα να υπάρχουν περισσότερες αιτήσεις από δικαιώµατα), µε µέση συµµετοχή 71,61%.

Η απροθυµία των ιδιοκτητών αποδίδεται σε µια σειρά αιτιών, µεταξύ των οποίων η οικονοµική συγκυρία, η χαµηλή αξία των δηλούµενων ακινήτων, η έλλειψη τίτλων ιδιοκτησίας και η δυσκολία επίκλησης της έκτακτης χρησικτησίας.

«Καµπανάκι»

Οπως σηµειώνει, πάντως, και ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών, Μιχάλης Καλογιαννάκης, «εάν η συµµετοχή των πολιτών δεν προσεγγίσει έστω το 50%, επί της ουσίας δεν θα υπάρχει Κτηµατολόγιο».

Εως σήµερα οι παρατάσεις που έχουν ήδη ανακοινωθεί από την Κτηµατολόγιο ΑΕ ήταν αρχικά για 11 περιοχές της χώρας (Αρτα, Πρέβεζα, Ιωάννινα, Λευκάδα, Αιτωλοακαρνανία, Ροδόπη, Θάσος, Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Γρεβενά και ∆υτική Αττική), στις οποίες η τρίµηνη προθεσµία για τους κάτοικους εσωτερικού, που έληγε στις 12 Μαρτίου, παρατάθηκε µέχρι τη Μεγάλη Τετάρτη 24 Απριλίου, µε προοπτική να παραταθεί µέχρι και τις 10 Ιουνίου 2019.

Ωστόσο, αυτές οι παρατάσεις φαίνεται ότι δεν είναι επαρκείς. Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετές περιφέρειες και πολλοί Σύλλογοι Μηχανικών από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και άλλοι φορείς έχουν ζητήσει την παράταση της προθεσµίας συλλογής δηλώσεων ιδιοκτησίας πέραν του διαστήµατος 3+3 µήνες. Η αγροτική γη που αποτελεί το µεγαλύτερο ποσοστό αυτής της γενιάς κτηµατογράφησης, για την οποία στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας ή συµβόλαια, εµφανίζεται ως ένα από τα βασικά επιχειρήµατα όσων ζητούν παράταση.