Θα είναι ποτέ δυνατόν το ταξίδι στον χρόνο;Τα παράδοξα και το δείπνο του Στίβεν Χόκινγκ
Έχετε ονειρευτεί ποτέ να ταξιδέψετε στο χρόνο, όπως κάνουν οι χαρακτήρες στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας; Εδώ και αιώνες, η ιδέα του ταξιδιού στο χρόνο αιχμαλωτίζει τη φαντασία των ανθρώπων. Το ταξίδι στο χρόνο είναι η έννοια της μετακίνησης μεταξύ διαφορετικών χρονικών σημείων, όπως ακριβώς μετακινείστε μεταξύ διαφορετικών τόπων.
Στις ταινίες, μπορεί να έχετε δει χαρακτήρες να χρησιμοποιούν ειδικές μηχανές, μαγικές συσκευές ή ακόμη και να μπαίνουν σε ένα φουτουριστικό αυτοκίνητο για να ταξιδέψουν στο παρελθόν ή το μέλλον.
Αλλά είναι αυτό απλώς μια διασκεδαστική ιδέα για ταινίες ή θα μπορούσε να συμβεί στην πραγματικότητα;
Η επιστήμη πίσω από το ταξίδι στο χρόνο
Το ερώτημα αν ο χρόνος είναι αναστρέψιμος παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα άλυτα ερωτήματα της επιστήμης. Αν το σύμπαν ακολουθεί τους νόμους της θερμοδυναμικής, μπορεί να μην είναι δυνατό. Ο δεύτερος νόμος της θερμοδυναμικής ορίζει ότι τα πράγματα στο σύμπαν μπορούν είτε να παραμείνουν τα ίδια είτε να γίνουν πιο ατακτοποίητα με την πάροδο του χρόνου.
Είναι λίγο σαν να λέμε ότι δεν μπορείς να «ξε-ανακατέψεις» τα αυγά όταν έχουν μαγειρευτεί. Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, το σύμπαν δεν μπορεί ποτέ να επιστρέψει ακριβώς όπως ήταν πριν. Ο χρόνος μπορεί να πάει μόνο μπροστά, σαν μονόδρομος.
Ο χρόνος είναι σχετικός
Ωστόσο, η θεωρία της ειδικής σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν υποδηλώνει ότι ο χρόνος περνάει με διαφορετικούς ρυθμούς για διαφορετικούς ανθρώπους. Κάποιος που ταξιδεύει σε ένα διαστημόπλοιο που κινείται με ταχύτητα κοντά στην ταχύτητα του φωτός – 671 εκατομμύρια μίλια την ώρα – θα βιώσει τον χρόνο πιο αργά από ένα άτομο στη Γη.
Οι άνθρωποι δεν έχουν ακόμη κατασκευάσει διαστημόπλοια που να μπορούν να κινούνται με ταχύτητες κοντά στην ταχύτητα του φωτός, αλλά οι αστροναύτες που επισκέπτονται τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό περιφέρονται γύρω από τη Γη με ταχύτητες κοντά στα 17.500 μίλια/ώρα. Ο αστροναύτης Scott Kelly έχει περάσει 520 ημέρες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, με αποτέλεσμα να έχει γεράσει λίγο πιο αργά από τον δίδυμο αδελφό του – και συνάδελφό του αστροναύτη – Mark Kelly. Ο Scott ήταν 6 λεπτά μικρότερος από τον δίδυμο αδελφό του. Τώρα, επειδή ο Scott ταξίδευε πολύ πιο γρήγορα από τον Mark και για τόσες πολλές ημέρες, είναι 6 λεπτά και 5 χιλιοστά του δευτερολέπτου νεότερος.
Θεωρητικές δυνατότητες και προκλήσεις
Ορισμένοι επιστήμονες διερευνούν άλλες ιδέες που θα μπορούσαν θεωρητικά να επιτρέψουν το ταξίδι στο χρόνο. Μια ιδέα περιλαμβάνει τις σκουληκότρυπες, ή υποθετικές σήραγγες στο διάστημα που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν συντομότερες διαδρομές για ταξίδια στο σύμπαν. Αν κάποιος μπορούσε να κατασκευάσει μια σκουληκότρυπα και στη συνέχεια να βρει έναν τρόπο να μετακινήσει το ένα άκρο της με ταχύτητα κοντά στην ταχύτητα του φωτός, το κινούμενο άκρο θα γερνούσε πιο αργά από το ακίνητο άκρο. Κάποιος που θα έμπαινε στο κινούμενο άκρο και θα έβγαινε από τη σκουληκότρυπα μέσω του ακίνητου άκρου θα έβγαινε στο παρελθόν.
Ωστόσο, οι σκουληκότρυπες παραμένουν θεωρητικές: οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη εντοπίσει μία. Φαίνεται επίσης ότι θα ήταν απίστευτα δύσκολο να περάσει κάποιος ανθρώπους μέσα από μία σκουληκότρυπα.
Τα παράδοξα και το δείπνο του Στίβεν Χόκινγκ
Υπάρχουν επίσης παράδοξα που σχετίζονται με το ταξίδι στο χρόνο. Το περίφημο “παράδοξο του παππού” είναι ένα υποθετικό πρόβλημα που θα μπορούσε να προκύψει αν κάποιος ταξίδευε πίσω στο χρόνο και εμπόδιζε κατά λάθος τη συνάντηση των παππούδων του. Αυτό θα δημιουργούσε ένα παράδοξο όπου δεν είχατε γεννηθεί ποτέ, γεγονός που εγείρει το ερώτημα: Πώς θα μπορούσατε να έχετε ταξιδέψει πίσω στο χρόνο εξ αρχής; Πρόκειται για έναν αινιγματικό γρίφο που προσθέτει στο μυστήριο του ταξιδιού στο χρόνο.
Ως γνωστόν, ο Στίβεν Χόκινγκ δοκίμασε την πιθανότητα του ταξιδιού στο χρόνο διοργανώνοντας ένα δείπνο όπου οι προσκλήσεις με την ημερομηνία, την ώρα και τις συντεταγμένες δεν στάλθηκαν παρά μόνο αφού είχε συμβεί. Η ελπίδα του ήταν ότι την πρόσκλησή του θα τη διάβαζε κάποιος που ζούσε στο μέλλον και είχε τις δυνατότητες να ταξιδέψει πίσω στο χρόνο. Αλλά κανείς δεν εμφανίστηκε.
Όπως επεσήμανε ο ίδιος: «Η καλύτερη απόδειξη που έχουμε ότι το ταξίδι στο χρόνο δεν είναι δυνατό και δεν θα γίνει ποτέ, είναι ότι δεν μας έχουν εισβάλει ορδές τουριστών από το μέλλον».
Τα τηλεσκόπια είναι μηχανές του χρόνου
Είναι ενδιαφέρον ότι οι αστροφυσικοί που είναι οπλισμένοι με ισχυρά τηλεσκόπια διαθέτουν μια μοναδική μορφή ταξιδιού στο χρόνο. Καθώς όταν κοιτάζουν στο αχανές σύμπαν, κοιτάζουν επί της ουσίας στο παρελθόν. Το φως από όλους τους γαλαξίες και τα αστέρια χρειάζεται χρόνο για να ταξιδέψει, και αυτές οι ακτίνες φωτός μεταφέρουν πληροφορίες από το μακρινό παρελθόν.
Όταν οι αστροφυσικοί παρατηρούν ένα αστέρι ή έναν γαλαξία μέσα από ένα τηλεσκόπιο, δεν το βλέπουν όπως είναι στο παρόν, αλλά όπως υπήρχε όταν το φως ξεκίνησε το ταξίδι του προς τη Γη πριν από εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια χρόνια.
Το νεότερο διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA, το James Webb Space Telescope, κοιτάζει γαλαξίες που σχηματίστηκαν στην αρχή της Μεγάλης Έκρηξης, πριν από περίπου 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια.
Παρόλο που δεν είναι πιθανό να έχουμε σύντομα μηχανές του χρόνου όπως αυτές των ταινιών, οι επιστήμονες ερευνούν ενεργά και εξερευνούν νέες ιδέες. Αλλά προς το παρόν, θα πρέπει να απολαμβάνουμε την ιδέα του ταξιδιού στο χρόνο στα αγαπημένα μας βιβλία, ταινίες και όνειρα.
