Τι αλλάζει στις αντικειμενικές για εντός και εκτός σχεδίου ακίνητα – Πώς θα υπολογίζονται

Ριζικές αλλαγές στο σύστημα προσδιορισμού των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων, οι οποίες χρησιμοποιούνται ως βάσεις για τον καθορισμό των φορολογητέων αξιών τους, αποφάσισε το υπουργείο Οικονομικών

Στόχος είναι οι φορολογητέες αξίες των ακινήτων να αποτυπώνουν με όσο δυνατό μεγαλύτερη προσέγγιση τις πραγματικές τιμές της κτηματαγοράς. Ταυτόχρονα, το υπουργείο σχεδιάζει να επεκτείνει το νέο αναμορφωμένο σύστημα προσδιορισμού των αντικειμενικών τιμών σε όλες τις περιοχές της χώρας που είναι ενταγμένες σε σχέδια πόλεων, καθώς επίσης και να τροποποιήσει το σύστημα προσδιορισμού των αξιών για τα εκτός σχεδίων πόλεων κτίσματα και γήπεδα (αγροτεμάχια, αγρούς κ.λπ.).

Από τις αλλαγές στο σύστημα προσδιορισμού των αντικειμενικών τιμών αναμένεται να προκύψουν σημαντικές μεταβολές σε 21 συνολικά φόρους, τέλη και άλλες επιβαρύνσεις που επιβάλλονται επί των ακινήτων.

«Πρεμιέρα»

Οι αλλαγές στον τρόπο καθορισμού των φορολογητέων αξιών των ακινήτων συζητήθηκαν χθες, παρουσία του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, στην πρώτη συνεδρίαση της συσταθείσας για τον σκοπό αυτό Ομάδας Εργασίας. Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε υπό την προεδρία του γενικού γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής Χρήστου Τριαντόπουλου.

Σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν από το υπουργείο μετά την πρώτη συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας, το όλο μεταρρυθμιστικό εγχείρημα θα περιλαμβάνει τις ακόλουθες επιμέρους δράσεις:

* Εκσυγχρονισμό του συστήματος προσδιορισμού αντικειμενικών αξιών των ακινήτων μέσα από τη χρήση νέων τεχνολογιών.

* Τυποποίηση, με βάση τα ευρωπαϊκά εκτιμητικά πρότυπα, της διαδικασίας εκτιμήσεων από τους ιδιώτες εκτιμητές.

* Προώθηση της ψηφιοποίησης της διαδικασίας προσδιορισμού των αντικειμενικών

αξιών ώστε να αυτοματοποιηθεί η εν λόγω διαδικασία κατά τα επόμενα χρόνια.

* Επέκταση του συστήματος προσδιορισμού αντικειμενικών αξιών ακινήτων σε όλες τις περιοχές εντός σχεδίων πόλεων για να μην υπάρχουν κενά. Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Οικονομικών, περίπου 7.000 περιοχές, σε όλη τη χώρα, παραμένουν μέχρι σήμερα εκτός αντικειμενικού συστήματος.

* Δικαιότερη αντιμετώπιση των ακινήτων που βρίσκονται, σε όλη την επικράτεια, εκτός σχεδίου, και

* Προώθηση όλων των αναγκαίων νομοθετικών αλλαγών και διατάξεων, ώστε να καταστεί το περιβάλλον της φορολογίας της ακίνητης περιουσίας οικονομικά πιο αποτελεσματικό και, κυρίως, κοινωνικά πιο δίκαιο.

Το σχέδιο

Στόχος των αλλαγών στο σύστημα προσδιορισμού των αντικειμενικών τιμών είναι οι τελικές φορολογητέες αξίες των ακινήτων να διαμορφώνονται πολύ κοντά στα επίπεδα των πραγματικών τιμών τους, δηλαδή να μην υπάρχουν παρά ελάχιστες θετικές ή αρνητικές αποκλίσεις μεταξύ φορολογητέων και πραγματικών τιμών. Ως εκ τούτου, από τις αλλαγές στο σύστημα των αντικειμενικών τιμών αναμένεται να προκύψουν:

1. Αυξήσεις στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων σε όσες περιοχές της χώρας οι πραγματικές τιμές κινήθηκαν ανοδικά τα τελευταία χρόνια και ιδίως σε περιοχές μεγάλων αστικών κέντρων, σε τουριστικές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας και σε κοσμοπολίτικα νησιά με μεγάλη τουριστική κίνηση, όπου έχει προσλάβει τεράστιες διαστάσεις και το φαινόμενο των βραχυχρόνιων μισθώσεων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Airbnb και άλλων ηλεκτρονικών πλατφορμών.

2. Αυξήσεις στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων σε πολλές «λαϊκές» περιοχές, όπου οι πραγματικές τιμές εξακολουθούν να βρίσκονται σε υψηλότερα επίπεδα από τις αντικειμενικές.

3. Μειώσεις στις φορολογητέες αξίες σε άλλες περιοχές όπου τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε το φαινόμενο οι πραγματικές τιμές να υποχωρήσουν σημαντικά και να βρεθούν σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από αυτά τα οποία διαμορφώνονται με βάση τις αντικειμενικές τιμές.

4. Αυξήσεις στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων, τα οποία βρίσκονται στις 7.000 περιοχές όπου σήμερα δεν ισχύει το σύστημα των ζωνών των αντικειμενικών τιμών. Οι τιμές που λαμβάνει σήμερα υπόψη της η εφορία για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος είναι ιδιαίτερα χαμηλές σε σχέση με ό,τι ισχύει για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός αντικειμενικού συστήματος. Η αξία των κτισμάτων που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος δεν υπολογίζεται με βάση την τιμή ζώνης που εφαρμόζεται στις περισσότερες περιοχές της χώρας, αλλά με βάση ένα σύστημα κατά το οποίο λαμβάνονται υπόψη τιμές αφετηρίας κόστους ανά είδος κτιρίου. Το σύστημα αυτό οδηγεί σε πολύ χαμηλότερη τιμή από την αντίστοιχη αντικειμενική τιμή που ισχύει στα όρια του ίδιου δήμου.

Η λίστα

Όλες οι παραπάνω αλλαγές στο σύστημα προσδιορισμού των αντικειμενικών τιμών και οι μεταβολές στις φορολογητέες αξίες αναμένεται να προκαλέσουν, αντίστοιχα, μεταβολές σε 21 φόρους και τέλη που επιβάλλονται στην απόκτηση και τη χρήση ακινήτων. Οι φόροι αυτοί είναι:

1. Ο κύριος Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ).

2. Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων, ο οποίος επιβάλλεται επί του αθροίσματος των φορολογητέων αξιών των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων εδαφικών εκτάσεων που κατέχει κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον το άθροισμα αυτό υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ.

3. Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ), ο οποίος υπολογίζεται με 3% επί της αντικειμενικής αξίας κάθε πωλούμενου ακινήτου και επιβαρύνει τον αγοραστή. Από το φόρο αυτόν απαλλάσσεται η αγορά πρώτης κατοικίας αντικειμενικής αξίας:

– έως 200.000 ευρώ εφόσον πραγματοποιείται από άγαμο,

– έως 250.000 ευρώ εφόσον πραγματοποιείται από έγγαμους ή συνάψαντες σύμφωνο συμβίωσης. Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο μέχρι τα δύο τα παραπάνω όρια προσαυξάνονται κατά 25.000 ευρώ. Για κάθε επιπλέον τέκνο πέραν του δευτέρου προσαυξάνονται περαιτέρω κατά 30.000 ευρώ.

4. Ο ΦΠΑ 24% που επιβάλλεται στις πωλήσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία.

5. Ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων.

6. Ο φόρος ανταλλαγής-συνένωσης οικοπέδων.

7. Ο φόρος διανομής ακινήτων.

8. Το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), που επιβάλλεται υπέρ των δήμων μέσω των

λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και υπολογίζεται με συντελεστές κλιμακούμενους από 0,25‰ έως 0,35‰ επί των αντικειμενικών τιμών ζώνης των ηλεκτροδοτούμενων κτισμάτων.

9. Ο δημοτικός φόρος που επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις ακινήτων (υπολογίζεται με ποσοστό επί του φόρου μεταβίβασης).

10. Τα τέλη υπέρ Ταμείου Νομικών που επιβαρύνουν τα μεταβιβαστικά συμβόλαια.

11. Το πρόσθετο τέλος μεταγραφής συμβολαίων.

12 .Ο φόρος δωρεάς ακινήτων.

13. Ο φόρος γονικής παροχής ακινήτων.

14. Ο φόρος κληρονομιάς ακινήτων.

15. Το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο.

16.Τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαιρέτων κτισμάτων.

17. Τα πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής νέων αυθαιρέτων.

18. Οι εισφορές σε γη και χρήμα για την ένταξη ακινήτων στα σχέδια πόλεων.

19. Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% που επιβάλλεται στις υπεράκτιες εταιρίες ακινήτων.

20 Ο φόρος επί των τεκμαρτών εισοδημάτων τα οποία προσδιορίζονται βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών των φυσικών προσώπων.

21. Ο φόρος επί του τεκμαρτού εισοδήματος από ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης και από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας. Το τεκμαρτό αυτό εισόδημα προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό ενός συντελεστή 3% με την αντικειμενική αξία του ακινήτου.